Pháp luật về thừa kế tài sản là một chủ đề phức tạp và khó. Đây cũng là một trong những chủ đề quan trọng nhất cần được thảo luận trong bất kỳ buổi họp mặt gia đình
Thừa kế theo pháp luật là gì
 Thừa kế theo pháp luật là thừa kế theo hàng thừa kế, điều kiện và trình tự thừa kế do pháp luật quy định.
 Ví dụ về thừa kế theo pháp luật: Bố mẹ mất không có di chúc, tài sản chia cho các con theo hàng thừa kế
Hàng thừa kế theo pháp luật
 – Hàng 01: Vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;
 – Hàng 02: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;
 – Hàng 03: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.
 Di sản thừa kế sẽ chia theo thứ tự từ hàng thừa kế thứ nhất; nếu trong trường hợp hàng thừa kế thứ nhất không còn ai hưởng hoặc từ chối hưởng, không được hưởng, bị truất quyền hưởng di sản thừa kế thì mới xét đến hàng thừa kế thứ hai.
Công thức chia thừa kế theo pháp luật
 Giá trị một suất thừa kế = Tổng giá trị di sản / Số lượng người thừa kế hợp pháp trong một hàng thừa kế
Công thức chia thừa kế theo di chúc
 Đối với trường hợp di chúc hợp pháp thì người được hưởng trong di chúc sẽ nhận đúng như di chúc.
 Sau khi đã chia tài sản cho người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc
 Những người sau đây vẫn được hưởng phần di sản.bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản được chia.theo pháp luật, trong trường hợp họ.không được người lập di chúc cho hưởng di sản.hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó:
 a) Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng;
 b) Con thành niên mà không có khả năng lao động.
 Quy định trên đây không áp dụng đối với người từ chối nhận di sản.hoặc họ là những người không có quyền hưởng di sản theo quy định.
Phân biệt và so sánh thừa kế theo di chúc và thừa kế theo pháp luật
 Tiêu chí |
 Di chúc |
 Thừa kế theo pháp luật |
Căn cứ | Chương XXII Bộ luật Dân sự | Chương XXIII Bộ luật Dân sự |
Khái niệm | Di chúc là một dạng văn bản thể hiện mong muốn chuyển tài sản của một người cho người khác sau khi người đó chết. | Thừa kế theo pháp luật là hình thức thừa kế theo hàng thừa kế, các điều kiện cũng như trình tự phân chia di sản thừa kế do pháp luật quy định. |
Người thừa kế | – Người được chỉ định trong di chúc
 – Cha, mẹ, vợ, chồng; Con chưa thành niên.  – Con thành niên, không có khả năng lao động |
Chia theo hàng thừa kế, gồm 03 hàng:
 – Hàng 01: Vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;  – Hàng 02: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;  – Hàng 03: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại. |
Hình thức | – Di chúc bằng văn bản;
 – Di chúc miệng nếu không thể lập được bằng văn bản. |
Người thừa kế làm văn bản thoả thuận/khai nhận phân chia di sản thừa kế tại Văn phòng/Phòng công chứng |
Trường hợp hưởng thừa kế | Người để lại di sản viết di chúc để chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi người này chết | – Không có di chúc.
 – Di chúc không hợp pháp.  – Người thừa kế theo di chúc chết trước/chết cùng thời điểm với người lập; nếu cơ quan, tổ chức là đối tượng được nhận di chúc thì không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế.  – Người hưởng di sản theo di chúc không có quyền hưởng/từ chối nhận di sản thừa kế.  – Phần di sản: Không được định đoạt trong di chúc; có liên quan đến phần di chúc không có hiệu lực; người được thừa kế theo di chúc nhưng không được hưởng, từ chối nhận, chết trước hoặc cùng thời điểm với người lập di chúc… |
 Tag: 2019 nguyên tắc 2015 thực tiễn giải quyết tranh chấp nhà đất cách